.
Bron: Het Belang van Limburg
9 augustus 2012
"Elk jaar 1.500 puppy's
Man's best friend
A dog is man's best friend. Een populaire uitspraak waarmee we verwijzen naar de hond als de meest onzelfzuchtige, trouwe vriend die een mens zich kan wensen. Jachthonden, herdershonden, drugshonden...
In de loop der jaren hebben ze heel wat diensten bewezen aan de mens. De jongste tijd steken ook meer en meer assistentie- en hulphonden een pootje toe. Blindengeleidehonden kent iedereen.
Maar er zijn nu ook hulphonden voor mensen in een rolstoel, honden voor diabetespatiënten enzomeer. Kortom, er is een hulphond voor elke handicap. Groot-Brittannië speelt hierin een voortrekkersrol. De Association for Guide Dogs investeerde zopas circa 25 miljoen euro in de bouw van een fokcentrum in Warwickshire.
Nieuw fokcentrum voor blindengeleidehonden kost 25 miljoen euro
Breeding Centre for guide dogs
WARWICKSHIRE
Een slordige 20 miljoen pond (ruim 25 miljoen euro), zoveel heeft de bouw van het National Breeding Centre for Guide Dogs in Warwickshire gekost. Dit fokcentrum voor blindengeleidehonden wil jaarlijks 1.500 puppy's afleveren. Nog belangrijker dan kwantiteit is kwaliteit. Het NBC stelt alles - maar dan ook alles - in het werk om de best mogelijke geleidehonden te fokken. De selectie van de fokteven en - reuen, karaktertest van de puppy's, nieuwe rassen en kruisingen ... Met resultaat: liefst 75 procent van de puppy's schopt het later tot een echte geleidehond.
De Association for Guide Dogs is apetrots op het gloednieuwe fokcentrum. Eind vorig jaar kwam Her Royal Highness prinses Alexandra de nieuwe accommodatie officieel inhuldigen en terloops poseren met een paar schattige pups. Toch is er in het koninkrijk ook kritiek te horen over de hoge kostprijs van het National Breeding Centre. "In ons oude centrum konden we 1.100 pups per jaar afleveren. Te weinig, er is een lange wachtlijst van blinden en slechtzienden. Een hond geeft hen de mogelijkheid om zelfstandig buiten te komen", weet breeding manager Matthew Bottomley.
"Het nieuwe NBC was dus nodig."
Liefdadigheid
Overigens, het nieuwe complex in Warwickshire werd gebouwd zonder een penny overheidssteun.
De Association for Guide Dogs is volledig afhankelijk van liefdadigheid. De fundraising draait dan ook op volle toeren.
Spots op tv, bekende Britten die vragen om een pup te sponsoren, collectebussen in winkels en ook de nationale loterij doet een duit in het zakje. Een miljoenenbusiness, allemaal onder het motto 'Dogs change lives'.
Over de bouw van het National Breeding Centre werd 5 jaar nagedacht. Het resultaat is een hypermodern gebouw vol technologische innovaties om het fokprogramma te optimaliseren.
Het centrum bestaat uit aparte paviljoenen, elk met een specifieke functie: een ruimte waar reuen en teven kunnen paren, een kennel waar de puppy's worden geboren, een hospitaal, een administratieve vleugel...
Bij de bouw is haast evenveel aandacht besteed aan de bezoekers dan aan de honden.
Door het hele complex loopt een walkway die grote groepen bezoekers moet toelaten om de pups te bewonderen zonder hen te storen. Deze afgesloten walkway moet ook het risico beperken dat bezoekers infecties zouden overdragen op de puppy's.
Het National Breeding Centre for Guide Dogs, dat 60 werknemers telt, heeft momenteel de beschikking over 254 fokteven en 80 reuen. "We experimenteren met verschillende rassen. In het verleden bleken labradors, golden retrievers en Duitse herders de meest succesvolle geleidehonden. De kruising labrador-golden retriever is vandaag nog altijd goed voor 55 procent van onze pups", zegt Matthew Bottomley.
Labradoodle
"Maar andere rassen zijn aan een opmars bezig.
Nu hebben we onder meer ook flatcoated retrievers, border collies en koningspoedels.
Door hen te kruisen met de klassieke rassen hopen we hun positieve eigenschappen te combineren. Een kruising labrador-koningspoedel - de labradoodle - heeft bijvoorbeeld minder haarverlies. Mooi meegenomen voor mensen die allergisch zijn aan hondenhaar.
Veelbelovend is ook de kruising van een Duitse herder met een golden retriever."
Het National Breeding Centre zoekt voortdurend nieuwe bloedlijnen om de genetische diversiteit te behouden. "De beste dieren uit fokprogramma's in de hele wereld proberen we naar Engeland te halen. Als dat niet lukt, laten we ingevrozen sperma overvliegen. Momenteel lopen uitwisselingsprogramma's met onder andere de Verenigde Staten, Australië, Japan, Nederland en Spanje. Onze screening van potentiële fokteven en -reuen is bijzonder streng. Alleen de allerbeste honden, zowel medisch als karakterieel, blijven over."
Merkwaardig, ondanks het peperdure complex in Warwickshire ziet het NBC de pups liever geboren worden in huisgezinnen. Niet in het fokcentrum zelf dus. "Ongeveer 85 procent van onze honden wordt geboren bij vrijwilligers thuis", knikt Matthew Bottomley.
"Het is belangrijk dat pups zo vroeg mogelijk worden blootgesteld aan dingen en geluiden die ze in hun latere leven zullen tegenkomen. Pups krijgen in gezinnen spontaan te maken met alledaagse dingen als stofzuigers, televisie, spelende kinderen, vreemde bezoekers enzomeer. In een fokcentrum kan je dit moeilijk natuurgetrouw nabootsen. Jammer genoeg hebben we een tekort aan geschikte gezinnen."
Dog attacks
"Huishond moet meer kunnen dan geleidehond"
Het breeding centre dient enkel voor het fokken van puppy's. Later gaan ze naar opleidingscentra, verspreid over Groot- Brittannië, om zich te bekwamen tot volwaardige blindengeleidehonden. In het beste geval studeren ze af als ze 20 maanden oud zijn. De totale kostprijs van een geleidehond - fok, opleiding, nazorg - bedraagt circa 50.000 pond. En dan is het doodjammer als die investering op straat wordt aangevallen door andere honden, vaak staffords en bulldogs.
"In Groot-Brittannië zijn meer dan 8 geleidehonden per maand het slachtoffer van een dog attack. Dit wordt een steeds groter probleem", weet David Cowdrey van de Association for Guide Dogs. "Zo'n aanval is erg beangstigend voor de blinde. Bovendien kan dit een ernstig trauma veroorzaken bij de hond. De lichamelijke letsels genezen meestal snel. Maar als de hond angstig blijft in de buurt van soortgenoten, dan kan hij niet meer werken als geleidehond en moet hij vroegtijdig op pensioen."
Dany GrosemaNs, diereNgedragstherapeut
"Huishond moet meer kunnen dan geleidehond"
Ondanks de magnifieke accommodatie in Warwickshire kiest het NBC er toch voor om zoveel mogelijk pups in een huisgezin geboren te laten worden. Voor dierengedragstherapeut Dany Grosemans uit Zolder is dat geen verrrassing. "Honden moeten van jongsaf vertrouwd raken met het geluid van stofzuigers, van joelende kinderen enzomeer. Een pup moet geboren worden in het milieu waarin hij later moet functioneren.
Dat geldt voor geleidehonden, maar ook voor gewone huishonden."
Grosemans stond begin jaren negentig aan de wieg van het Belgisch Centrum voor Geleidehonden in Tongeren en zit er nog altijd in de raad van bestuur. "Een verkeerd gekweekte hond kan je met opvoeding niet rechttrekken", weet hij. "Je kan niet van elke pup een geleidehond maken, je kan evenmin van elke pup een goede huishond maken. Mensen denken dat een geleidehond veel moet leren. Maar huisdieren moeten minstens evenveel, misschien zelfs meer kunnen. Vreemde mensen die binnenkomen, kinderen die aan hun haren trekken, met het baasje meegaan naar een barbecue ... In al die situaties moet de hond weten hoe hij zich moet gedragen.
Iedereen vindt het normaal dat de juiste honden en stambomen gekozen worden voor het fokken van blindengeleidehonden.
Voor huishonden is dat net zo belangrijk.
Zit de moederhond achter tralies of in een kennel, probeer dan geen huishonden te maken van haar pups. Ook het ouderdier moet een huishond zijn. Het ras is niet zo belangrijk. Een mooie hond is leuk om te zien, maar je kan er niet mee leven als zijn karakter niet deugt."
Handlanger voor mensen met fysieke handicap
Hond helpt zijn baasje met aankleden
BANBURY
Een hond is ook een welgekomen handlanger voor mensen in een rolstoel. Hij haalt wasgoed uit de machine, brengt de krant, drukt op de lichtknop en raapt gevallen voorwerpen op. In sommige gevallen helpt de hond zijn baasje zelfs bij het aankleden.
De organisatie 'Dogs for the Disabled' plaatst honden bij mensen met een fysieke handicap. "Niet alleen bij volwassenen, we hebben ook al een hond opgeleid voor een 3-jarige jongen", vertelt instructrice Sara Brady. Net zoals voor geleidehonden worden vooral labradors en golden retrievers ingezet. "Wij stimuleren het apporteren (terugbrengen) en het dragen van spullen. Bij guide dogs wordt dat instinct precies onderdrukt."
In het opleidingscentrum in Banbury krijgen de honden een basistraining, daarna volgt een training op maat in de woonomgeving van de gehandicapte. Doordat de honden een aantal praktische taken uitvoeren, kunnen hun baasjes zelfstandig blijven wonen. Ze verplichten de gehandicapte tevens om naar buiten te gaan. De hond heeft immers elke dag nood aan een wandelingetje. Daardoor verbetert ook de fysieke conditie van de gehandicapte, legt hij meer sociale contacten en gaat hij zich mentaal beter voelen.
Autisme
De jongste jaren worden ook honden opgeleid voor kinderen met autisme. "Zij ontwikkelen een sterke band met hun hond", weet directeur Steve Billington. "Sommigen maken nooit oogcontact met andere mensen, maar wel met hun hond. We hebben een hond opgeleid voor een familie die nooit een uitstapje kon maken omdat hun autistische zoon angstig reageerde in onbekende situaties.
Als zich dat nu voordoet, grijpt de jongen zijn hond vast en wordt hij weer rustig."
Dogs for the Disabled
Lange wachtLijst voor Medische assistentiehonden
Shirley waarschuwt Rebecca met likje
MILTOn KEYNES
De 6-jarige Rebecca (foto) lijdt aan diabetes. Ze voelt niet wanneer haar suikerspiegel zakt en kan dan buiten bewustzijn raken. Maar haar hond Shirley brengt redding. Shirley ruikt wanneer de bloedspiegel van Rebecca zakt. In dat geval waarschuwt ze het meisje met een likje op haar hand. Rebecca weet dan dat ze snel suiker moet eten.
Shirley is een medische assistentiehond, opgeleid door Medical Detection Dogs in Milton Keynes. Deze organisatie experimenteert ook met kankerdetectiehonden, zoals u gisteren al in deze krant kon lezen.
De 'medical alert dogs' waarschuwen hun baasjes wanneer het tijd is om hun medicatie te nemen. Tot nog toe werden vooral honden opgeleid voor diabetespatiënten. Samen met hun hond kunnen ze zonder zorgen de straat op of naar hun werk. De hond zal hen wel alarmeren als hun suikerspiegel zakt. Vaak draagt de hond voor noodgevallen ook een zakje suiker met zich mee.
Alarmknop
"Er is steeds meer vraag naar medische assistentiehonden", zo vertelt Claire Guest, directeur van Medical Detection Dogs. "Momenteel bedraagt de wachttijd bijna 4 jaar. We helpen niet alleen mensen met diabetes.
Tegenwoordig trainen we ook honden voor mensen die bijvoorbeeld lijden aan epilepsie, narcolepsie of hoge bloeddruk. In principe kan een hond elke aandoening ruiken. We trainen de honden in het herkennen van de geur die gepaard gaat met een nakende aanval. Zodra de hond die geur waarneemt, moet hij de patiënt waarschuwen.
Dat kan door te blaffen, te likken, op te springen... Soms leren we de hond ook om op een alarmknop te drukken wanneer zijn baasje buiten bewustzijn raakt."
Gert REYNDERS
Kim en geleidehond op pensioen Olly, een zwarte labrador retriever van het Belgisch Centrum voor Geleidehonden te Tongeren.
Het komt op mij over als een soort bio-industrie met honden. Ik begrijp best dat er veel pups nodig zijn en dat dit een goede oplossing is om aan die hoeveelheden te komen. Maar mijn mening is: een hond is een HUISdier, dat niet in een hok achter tralies hoort, al is dat hok nog zo luxe en goed verzorgd. Honden horen niet in kennels. Ik heb meer sympathie voor de methode van het BCG en KNGF, waar de fokteefjes in gezinnen wonen en daar hun pups krijgen.
Pippi (12-05-2008)
. Gelukkig misschien maar gaat het er in België een stuk kleinschaliger aan toe.
Skye, Phlyn, Rhuna en Ramses
Harpo (Eyes of the River) °02/10/2008