De vierde lezing was een duo-presentatie van een voedingsdeskundige van Utrecht en de voedingsdeskundige van Royal Canin. Het ging over voeding van de teef en haar pups.
Eerst kwam Ronald Corbee aan het woord over de drachtige teef, daarna Kathelijn Gardebroek over de drachtige teef. Daarna Corbee over de pups en weer Kathelijn over de pups.
Corbee:
Het is belangrijk om de teef al voor de dekking in optimale voedingstoestand te brengen. D.w.z. niet te mager, maar zeker ook niet te dik. Zowel ondergewicht als overgewicht kan leiden tot: stille loopsheid, verlengde periode tussen twee loopsheden, kleiner aantal pups, verminderde melkproductie, vaker een keizersnede, lagere geboortegewichten, zuurstofgebrek en enegergietekort bij de pups en daardoor hogere pupsterfte.
Hij leert zijn studenten in Utrecht het volgende trucje om te bepalen of een hond in goede voedingstoestand is: maak een vuist. Hoe je (met je andere hand) de botjes voelt op de rug van je vuist, zo moeten de ribben van een goed gevoerde hond voelen. Hoe het voelt op de knokkels van je vuist, zo voelen de ribben van een te magere hond. Hoe het voelt op je pols (dan moet je drukken om het bot te voelen), zo voelen de ribben van een te dikke hond.
Verder ging zijn presentatie vooral over de voedingsbehoefte van een drachtige en zogende teef. Totdat de bevruchte eicellen innestelen (drie weken na de dracht) hoeft de teef niet méér voedsel. Daarna geleidelijk opvoeren.
Met een ingewikkelde rekenmethode liet hij zien, dat een drachtige teef van 30 kg in de eerste fase van de dracht 1620 kcal. per dag nodig heeft. In de tweede fase van de dracht wordt dat 2910 kcal. per dag.
Die extra calorieën kan je geven door grotere hoeveelheden voer. Maar zeker als de teef erg vol pups zit, is er steeds minder ruimte voor de maag en kan je beter de extra voedingsbehoefte geven door ander voer met een hogere calorische waarde.
Voorbeeld: om aan 2910 kcal. per dag te komen, moet je van een voer met een calorische waarde van 4000kcal/kg 728 gram per dag geven. Van een voer met een waarde van 4430 kcal/kg hoef je maar 657 gram geven. Dat is 10% verschil.
Een niet-drachtige teef heeft 2x de onderhoudsbehoefte in rust (RER) nodig, een drachtige teef in de 2e fase heeft 3x RER nodig. In de laatste week van de dracht mag dit weer wat minder worden: 2,5xRER.
Naast een hoger energiegehalte heeft de teef in de 2e fase van de dracht behoefte aan meer eiwitten, vetten en koolhydraten. Extra eiwit is nodig voor de groei van de pups en de melkpakketten. Meer vet is nodig (naast dat het voor extra energie zorgt) voor de benutting van de energie en van de in vet oplosbare vitamines. Meer koolhydraten zijn nodig omdat daaruit glucose en lactose worden gevormd; de pups in de baarmoeder voeden zich vooral met glucose. Lactose is nodig voor de melkaanmaak.
Tijdens het zogen moet de teef onbeperkt water kunnen drinken. Een teef van 30 kg met 8 pups produceert gedurende de lactatieperiode van 6 weken in totaal 72 liter melk. Tijdens de top van de lactatie (3e-4e week) lukt het zo´n teef vaak niet om voldoende energie op te nemen. Daarom is het advies bij een flink nest: de teef mag ad libitum (= onbeperkt) eten en drinken (niet bij een klein nest!!!). Geef een aangepast voer met een hoge energie- en voedingswaarde.
Wanneer de pups gespeend gaan worden, kan de voeding van de teef weer geleidelijk minder worden. Totaal afspenen gaat het beste in één keer, bijvoorbeeld op 6 weken leeftijd. Op die dag mag de teef niet bij de pups en krijgt ze geen eten. ´s Avonds krijgen de pups geen eten en mogen ze ´s nachts weer bij de teef. De volgende dag mag de teef niet bij de pups (of met een badpakje aan, zodat de pups niet bij de tepels kunnen). Ze krijgt dan 0,5xRER te eten. Voor een teef van 30 kg is dat ongeveer 115 gram per dag. In 5 dagen voer je die hoeveelheid op tot 1.8xRER. Na twee weken zal de teef weer haar normale gewicht hebben. Na het spenen mag je de melkklieren niet meer laten leegdrinken of masseren, want dan stimuleer je juist de melkproductie. Ook geen smeerseltjes erop doen.
Kathelijn:
Royal Canin heeft een speciale brok voor de 1e fase van de dracht, de HT42d. Dit staat voor: heat to 42 days. Dus vanaf de loopsheid tot de 42e dag van de dracht. Deze brok heeft een verhoogd energiegehalte en is rijk aan EPA en DHA. (Ik ben even kwijt waar dat goed voor is, het DHA heeft ook invloed op het leervermogen van de pups).
Vanaf de 42e dag kan je Starter gaan geven. Tijdens de lactatie en het spenen Size Health Nutrition of Breed Health Nutrition. Deze producten zijn aangepast aan de specifieke voedingsbehoeften van die fasen.
Corbee:
De pups.
Het is heel belangrijk dat de pups biest drinken. Mocht de moederhond overlijden of te weinig biest hebben, dan kan meestal via de rasvereniging een andere teef worden gezocht (of via
http://www.moederlozepups.nl" onclick="window.open(this.href);return false;) Naast de antistoffen (immuunglobulines) bevat de biest ook groeifactoren en verteringsenzymen die een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van het maagdarmkanaal van de pups. Bij het ontbreken van biest kunnen de immuunglobulines ook eventueel door de dierenarts via serum worden toegediend (maar dus niet de groeifactoren en verteringsenzymen).
Moeten de pups daarna met kunstmelk worden gevoed, kies dan een product dat qua samenstelling de tevenmelk het dichtst benadert. In Utrecht is een achttal producten vergeleken en daarbij kwam de kunstmelk van Royal Canin (groot gelach in de zaal

) als beste uit de bus.
We kregen een filmpje te zien over hoe je sondevoeding moet geven. Tip: neem geen te dunne sonde, dat geeft een groter risico dat hij in de longen terechtkomt. Als de sonde is aangelegd, geef dan eerst een beetje schoon water. Zit de sonde toch onverhoopt in de longen, dan richt water in de longen minder schade aan dan melk.
Flesvoeding: hou de pup horizontaal, niet verticaal (verslikken!) Niet in de speen knijpen bij slecht drinken.
Bij grote nesten of zwakke pups: juist de sterke pups moet je bijvoeren, niet de zwakke, die kunnen het beste drinken bij de moeder. Extra grote worpen: verdeel de pups in twee groepen die 3 tot 4 keer per dag gewisseld worden. De ene keer bij de moeder drinken, de andere keer kunstmelk.
Kathelijn:
Royal Canin besprak de speciale puppyproducten: Babydog Milk, Size Health Nutrition en Breed Health Nutrition, Starter en een nieuw product, de Mousse. Dat is een zeer rijke en smakelijke blikvoeding, heel fijn van structuur, speciaal ontwikkeld voor de speenperiode of ook voor de moeilijk etende of herstellende teef.
Hanneke